ગુજરાત ફાયર લાયસન્સ

ગુજરાત ફાયર લાયસન્સ એ ફાયર સલામતીની જરૂરી ડોક્યુમેન્ટ છે. ફાયર લાયસન્સ ગુજરાતમાં ફાયર સિક્યુરિટી પ્રમાણપત્ર અને નો-ઓબ્જેક્શન સર્ટિફિકેટ (એનઓસી) તરીકે પણ ઓળખાય છે. શહેરી વિકાસ અને શહેરી ગૃહ વિભાગ, ગુજરાત સરકાર ફાયર લાયસન્સ (ફાયર એનઓસી) માંગણી કરેલ સ્થળ માટે પ્રમાણિત કરવા માટે અધિકૃત સંસ્થા છે. ગુજરાતમાં, ગુજરાત ફાયર પ્રિવેન્શન અને લાઇફ સેફ્ટી મેઝર્સ એક્ટ, 2018 માં ઉલ્લેખિત વિવિધ પ્રકારના વ્યવસાયો માટે ફાયર લાઇસન્સની આવશ્યકતા હોય છે. ફાયર લાઇસન્સનું મુખ્ય કાર્ય સલામતીના માન્ય નિયમોને વ્યવસાયની અનુરૂપ સાબિત કરવાનું હોય છે.

ગુજરાત ફાયર પ્રિવેન્શન અને લાઇફ સેફ્ટી મેઝર ઍક્ટ :

ગુજરાત ફાયર પ્રિવેન્શન અને લાઇફ સેફટી મેઝર એક્ટ, ગુજરાત રાજ્યમાં ફાયર સેવાઓ અને સંબંધિત બાબતોની સ્થાપના અને જાળવણી કરે છે. આ અધિનિયમ મુજબ, સરકારી અધિકૃત અધિકારીને ઇમારતો, કાર્યશાળા, જાહેર મનોરંજનની જગ્યાઓ, વેરહાઉસના અથવા બિલ્ડીંગના માલિકોને આગના જોખમ સામે સાવચેતી લેવાની જરૂર હોય છે.

ગુજરાત ફાયર લાયસન્સનું મહત્વ :

- તમામ ઇમારતો અથવા જગ્યાઓ અથવા કબજો જેમ કે નીચે વર્ણવેલ તે ગુજરાત ફાયર પ્રિવેન્શન એક્ટ હેઠળ માન્ય ફાયર લાઇસન્સ ધરાવતો હોવો જોઈએ.

- માલિક અથવા ડેવલપર્સ અથવા પ્રમોટર અથવા બિલ્ડર જ્યારે જગ્યા વેચાણે વખતે ભાડાપટ્ટે કોઈ ઇમારત આપતા હોય અથવા મકાનોના કબજો અથવા પરવાનગી આપતા હોય તે વખતે માન્ય ગુજરાત ફાયર લાઇસન્સ હોવું જોઈએ.

- ગુજરાત ફાયર લાયસન્સ અથવા એનઓસી મળવું મતલબ વ્યવસાય શરુ કરવા માટેની કરવી પડતી પ્રક્રિયાઓમાંની એક પ્રક્રિયા પુરી કરવી જ પડે અથવા પરવાનગી માટે પ્રમાણપત્ર મેળવવું પડે.

- ઓપરેટિંગ સિનેમા હોલ અને મલ્ટિપ્લેક્સની પરવાનગી, કોઈપણ વ્યવસાય, વેપાર અથવા ધંધો ફક્ત ત્યારે જ રીન્યું કરવામાં આવતું હોય છે જ્યારે માન્ય ફાયર સુરક્ષા પ્રમાણપત્ર / એનઓસી ધરાવતા હોય.

બિલ્ડિંગ માટે ગુજરાત ફાયર લાયસન્સ :

ઇમારતો અને મકાનોમાં આગ સલામતી એ નોકરીદાતાઓ અને મકાનમાલિકો માટે લોકોને સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત રાખવા અને ચિંતા કરવા માટે છે કે ફાયર સિસ્ટમ ઠીક છે અને ખોટા એલાર્મ્સથી મુક્ત છે. નીચેની ઇમારતો માટે ગુજરાત ફાયર લાયસન્સ મેળવવું જરૂર છે:

- 18 મીટરથી વધુની 25 મીટરના મકાનો (ગ્રાઉન્ડ લેવલથી ટોચની ફ્લોર સીલિંગ ઊંચાઈ). 

- 25 મીટરથી ઉપર અને 45 મીટર ઉપર સુધીની ઊંચી ઇમારત. 

- ઊંચાઈમાં 45 મીટરથી વધુ ઊંચી ઇમારત. 

- મલ્ટિપ્લેક્સ. 

- સિનેમા થિયેટર્સ. 

- ફંક્શન હોલ, વિવાહ ભવન

- કામચલાઉ માળખા, જંગમ થિયેટર, સર્કસ અને પ્રદર્શનો

- પરિવહન ગોદામો અને અન્ય કોઈ ગોદામો

-  સ્ટોરીડ, મલ્ટિ-સ્ટોરીડ અને ઊંચી ઇમારત બિલ્ડિંગ કે જે પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોનું નિયંત્રણ (વર્ગ એ, બી અને સી) કરતી હોય. 

- રસાયણો સંગ્રહ અને હેન્ડલિંગ. 

- વિસ્ફોટકો સંગ્રહ અને નિયંત્રણ

- ફાર્માસ્યુટિકલ ઉત્પાદનોના સંગ્રહ અને હેન્ડલિંગ,રાસાયણિક ઉદ્યોગો અને સોલવન્ટ સંગ્રહ.

ફાયર નિવારણ માટે ન્યૂનતમ ધોરણો :

ગુજરાત ફાયર હેઠળ આવશ્યક ઇમારતો માટે આગ નિવારણ અને આગ સલામતી માટેનો લઘુત્તમ ધોરણો નિવારણ અને જીવન સલામતી પગલાં અધિનિયમ નીચે પ્રમાણે છે:

- ઇમારતોમાં પ્રવેશ

- સંખ્યા, પહોળાઈ, પ્રકાર અને બહાર નીકળવાની ગોઠવણ. 

- ફાયર ચેક ડોરનો ઉપયોગ કરીને બહાર નીકળવાનું રક્ષણ

- કંમ્પાર્ટમેન્ટેશન

- સ્મોક મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ

- અગ્નિશામકો

- ફર્સ્ટ-એઇડ હોઝ રોલ 

- આપોઆપ ફાયર શોધ અને એલાર્મીગ સિસ્ટમ

- પબ્લિક એડ્રેસ સિસ્ટમ

- ઓટોમેટિક સ્પીંક્લર સિસ્ટમ

- ઈંટર્નલ હાઇડ્રેન્ટ્સ અને યાર્ડ હાઇડ્રેન્ટ્સ

- પંપીંગ વ્યવસ્થા

- અગ્નિશમન માટે કેપ્ટિવ પાણી સંગ્રહ

- એક્ઝિટ સાઈનેઝ

- લિફ્ટ્સની જોગવાઈ

- સ્ટેન્ડબાય પાવર સપ્લાય

- વધારાનો રીફ્યુઝ વિસ્તાર

- આગ નિયંત્રણ રુમ

- ખાસ જોખમોના રક્ષણ માટે ખાસ ફાયર સુરક્ષા સિસ્ટમો

નિયુક્ત સત્તા :

પ્રાદેશિક ફાયર ઑફિસર અથવા ચીફ ફાયર ઑફિસર, ગુજરાત ફાયર લાઇસન્સ અને લાઇફ સેફ્ટી મેઝર્સ એક્ટ મુજબ ફાયર એનઓસીની ફાળવણી સંબંધિત સેવાઓ આપે છે.

સમય મર્યાદા:

અરજીની તારીખથી સાત દિવસની અંદર ગુજરાત ફાયર લાઇસન્સ જારી કરવામાં આવે છે.

જરૂરી દસ્તાવેજો:

ગુજરાત ફાયર લાઇસન્સ અથવા ફાયર સિક્યુરિટી સર્ટિફિકેટ મેળવવા માટે અરજદારે અરજી સાથે નીચેના દસ્તાવેજો આપવાની જરૂર હોય છે.

- રાઇટ્સ રેકોર્ડ્સ

- લેઆઉટ અને બિલ્ડીંગ પ્લાન 

- ગૂગલ મેપ ઈમેજ

-  પ્રમાણિત માપન શીટ / ડી.આઇ.એલ.આર.

- સક્ષમ સત્તા દ્વારા મંજૂર કરેલ પ્લાન (જો લાગુ પડતું હોય તો)

- એફિડેવિટ અને અન્ડરટેકિંગ

- પાવર ઓફ એટર્ની (જો લાગુ પડતું હોય તો)

- નોટરાઇઝ્ડ ફોર્મ

- યોગ્ય ઓથોરિટી પાસેથી એનઓસી (જો લાગુ પડતું હોય તો)

- મહેસૂલ રેકોર્ડ્સ (7/12, 6 એ હકપત્રક, એનએ)

- ટી.પી. અને ડીપી પાર્ટ પ્લાન, ઝોનિંગ પ્રમાણપત્ર, એફ-ફોર્મ

અરજી કરવા માટે ગુજરાત સરકારની https://ifp.gujarat.gov.in/DIGIGOV/login.jsp વેબસાઇટ પર જઈ આપેલ સુચનો પ્રમાણે ફોર્મ ભરવું.

ઇમારતો માટે ફાયર નિવારણ અને આગ સલામતી માટે ન્યૂનતમ ધોરણો વિશે નિતિ નિયમો માટે પીડીએફ ફાઈલ આપેલ લીંક પર ક્લીક કરી વાંચી શકશો.

https://drive.google.com/file/d/1--DcHtsFjWkYj34PX2PrX0E8TkNx9Qf3/view?usp=drivesdk

સાભાર : ઇંડિયા ફાલીંગ વેબ પર આપેલી અંગ્રેજી માહિતીનું ગુજરાતી અનુવાદ. (લખ્યા તા ૨૫ મે ૨૦૧૯)