Skip to main content

સાયબર ગુનેગારોથી પોતાનો બચાવ

કોરોના રોગચાળાએ આપણી કામ કરવાની અને શીખવાની રીત નાટકીય રીતે બદલી નાંખી છે. આપણામાંના ઘણાને ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરવા માટે મજબૂર કર્યા છે જેને આપણે સંપૂર્ણપણે સમજી શકતા નથી, અને સાયબર ગુનેગારો આપણી અજાણતાનો ઉપયોગ કરવા માટે તૈયાર જ બેઠા છે.

સાયબર ક્રાઈમનો શિકાર બનવું એ COVID-19 હોવા જેવું જ છે. એકવાર ચેપ લાગ્યા પછી,ફક્ત આપણે જ નહીં, પરંતુ આપણી નજીકના લોકો પણ પ્રભાવિત થઈ શકે છે.આ લોકો જેની સાથે આપણે નિયમિતપણે સોશિયલ મીડિયા પર જોડાઈએ છીએ - તે આપણું જ કુટુંબ, મિત્રો અને સંબંધીઓ છે.

અહીં રોગચાળા વચ્ચે સાયબર ગુનેગારો દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા કૌભાંડોના કેટલાક ઉદાહરણો છે. સ્કેમર્સ સંવેદનશીલ માહિતી મેળવવા માટે તમારો વિશ્વાસ મેળવવાનો પ્રયાસ કરશે અને આખરે આ માહિતીનો ઉપયોગ તમારા નાણાકીય રેકોર્ડ્સને એક્સેસ કરવા અને તમારી પાસેથી ચોરી કરવા માટે કરશે.

લવ સ્કેમ (પ્રેમજાળમાં ફસાવવું) :

રોગચાળા વચ્ચે એકલતા વાસ્તવિક છે, અને સ્કેમર્સ આ જાણે છે. સાયબર ગુનેગારો એવા લોકોને નિશાન બનાવી રહ્યા છે જેઓ એકલા હોવા અંગે પોસ્ટ કરી રહ્યા છે અને ખુલ્લેઆમ પ્રેમની શોધમાં છે.20 વર્ષ સુધીની ઉંમરની ફિલિપિનોના એવા કિસ્સાઓ છે કે

જેઓ સંબંધો શોધતી સ્ત્રીઓ હોવાનું ઢોંગ કરીને સાયબર ગુનેગારો દ્વારા છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. અહીં કેટલાક સૂચક ખતરાઓ છે જેના વિશે જાણવાની જરૂર છે: 1) તમારી સાયબર પ્રેમિકાની પ્રોફાઇલ સાચી અને ખૂબ સારી આકર્ષક હશે, 2) સંબંધ ઝડપથી આગળ વધારશે, 3) તમે તેને જોવા વારંવાર રજૂઆત કરશો, તે વચન આપશે, પરંતુ તે વચન તોડશે 4) પૈસા માટે પૂછપરછ થશે, અને 5) તેને ચોક્કસ ચુકવણી પદ્ધતિઓની જરૂર હશે અથવા તમારા ક્રેડિટ કાર્ડની વિગતો માટે પૂછાશે. જો તમે તમારી સાયબર પ્રેમિકા સાથેના તમારા સંબંધોમાં આમાંથી કોઈ જોશો, તો દિલ તોડવા માટે તૈયાર રહો. મોટે ભાગે, તે અથવા તેણી એક કૌભાંડી છે.

નાઇજિરિયન સ્કેમ :

આ જૂની પદ્ધતિ છે પરંતુ હજુ પણ લોકોને કૌભાંડો કરવામાં અસરકારક છે. તે રીસીવરના લોભ પર રમત રમે છે. આને એડવાન્સ ફી કૌભાંડ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે જ્યાં સ્કેમર વિનંતીઓ મોટી રકમ ટ્રાન્સફર કરવામાં મદદ કરે છે. બદલામાં, તમને કમિશન મેળવવાની ઓફર કરવામાં આવશે. પછી સ્કેમર્સ પૂછશે કે તમે ટ્રાન્સફર સાથે સંકળાયેલા કેટલાક ખર્ચ ચૂકવવા માટે નાણાં મોકલો. એકવાર તમે પૈસા મોકલો પછી સ્કેમર્સ અદૃશ્ય થઈ જશે. જો તમને કોઈના વારસદાર હોવાનો દાવો કરતા અજાણ્યા વ્યક્તિઓ તરફથી અનિચ્છનીય ઇમેઇલ પ્રાપ્ત થયો હોય, તો જવાબ આપશો નહીં. મોકલનારને અવરોધિત કરો કારણ કે આ એક કૌભાંડ છે.

ખંડણી કૌભાંડ:

જ્યારે તમે ઇમેઇલ મેળવો છો જે શરમજનક માહિતી સાર્વજનિક કરવાની ધમકી આપે છે જ્યાં સુધી તમે ચૂકવણી ન કરો, ખરેખર તે એક છેતરપિંડી કૌભાંડ હોય છે. સ્કેમર્સ દાવો કરશે કે તેઓએ તમારા કેમેરાને એક્સેસ કર્યો છે અને અશ્લીલ વિડિઓઝ જોતી વખતે તમે શું કરી રહ્યા હતા તે રેકોર્ડ કર્યું છે. ખંડણીને વિશ્વસનીય બનાવવા માટે, કૌભાંડી જૂનો પાસવર્ડ શામેલ કરી શકે છે જેથી તમે વિશ્વાસ કરી માની શકો કે હેકરોએ તમારા કમ્પ્યુટરને એક્સેસ કર્યું છે. જૂનો પાસવર્ડ તમે સબ્સ્ક્રાઇબ કરેલી બિનસંબંધિત સેવાના અગાઉના સમાધાનથી આવી શકે છે. જો તમારી સાથે આવું થાય, તો ચિંતા કરશો નહીં; આ એક કૌભાંડ છે.

રોકાણ કૌભાંડ:

તમને સામાન્ય રીતે આ કૌભાંડ ઇમેઇલ્સ અને ઇન્સ્ટન્ટ મેસેજિંગ એપ્લિકેશન્સથી મળે છે જે તમને બિટકોઇન અને અન્ય ક્રિપ્ટોકરન્સીમાં રોકાણ કરવાની ઓફર કરે છે. સ્કેમર્સ તમને "2% દૈનિક" અથવા "30% મહિને" જેવા અતિશયોક્તિભર્યા વળતર પર રોકાણ દરની ઓફર આપશે. પરંતુ જેમ કહેવત છે, "લોભીયા હોય ત્યાં ધૂતારા ભૂખે ના મરે." યાદ રાખો, કોઈપણ રોકાણ ઓફરમાં સરળતાથી ન આવી જવું. તમે તમારા પૈસા કમાવવા માટે સખત મહેનત કરી છે, તેથી તેની સાચવણી-રક્ષણમાં વધુ મહેનત કરો. તમને મળેલી રોકાણની ઓફર કાયદેસર છે કે નહીં તે ચકાસવા માટે મૂળભૂત સંશોધન કરવામાં સમજદારી રાખો.

એકાઉન્ટ ફેઈલ(નિષ્ફળતા) કૌભાંડ :

આ ફિશિંગ કૌભાંડ તમને જણાવશે કે તમારા બેંક ખાતાઓ બંધ ના થઈ જાય તે માટે તમારી માહિતીને તાત્કાલિક અપડેટ કરો એવું કહી ભયભીત કરશે. આ ઇમેઇલ તમારી બેંક તરફથી અધિકૃત દેખાતી લિંક સાથેના અધિકૃત ઇમેઇલ જેવો જ આબેહૂબ દેખાશે જેને તમારે ક્લિક કરવાની જરૂર છે એવું જણાવશે. એકવાર તમે લિંક પર ક્લિક કરશો, તો તમને એક નકલી પેજ પર નિર્દેશિત કરવામાં આવશે જે તમારી બેંકના વેબપેજ જેવું જ લાગશે. તમારે આ ખતરાથી વાકેફ રહેવાની જરૂર છે: 1) વાક્ય રચના ; તમારી બેંક તેમના સત્તાવાર સંદેશાવ્યવહારમાં સાદી વ્યાકરણની ભૂલો ક્યારેય કરશે નહીં.2) લિંક જે તમારી બેંકના સત્તાવાર URL જેવી જ લાગશે, પરંતુ તેમાં બારીકાઈથી જોતાં તેમાં થોડોક જ ફેરફાર કરવામાં આવેલ જણાશે, અને 3) લિંક પોતે જે સત્તાવાર લાગે છે, પરંતુ એકવાર તમે લિંકની ઉપર માઉસ ફેરવો, તે એક અલગ વેબસાઇટ સરનામું બતાવશે. જો તમને આવો કોઈ મેઈલ આવ્યો  હોય, તો ઇમેઇલ તરત જ ડિલીટ કરી નાખો. જો તમને તમારું ઇમેઇલ બંધ થયું હોવાની જાણ કરતું ઇમેઇલ પ્રાપ્ત થાય, તો તરત જ તમારી બેંકને ફોન/જાણ કરો.

અન્ય એટલા બધા કૌભાંડો છે જે સૌથી વધુ શિક્ષિત વપરાશકર્તાઓને પણ છેતરી શકે છે. તેથી, જો તમને કોલ, ડાયરેક્ટ મેસેજ અથવા ઇમેઇલ તમારી વ્યક્તિગત કે વ્યવસાયી વિગતોની પૂછપરછ કરે તો કોઈ માહિતી આપશો નહીં. યાદ રાખો કે તમારી બેંક સોશિયલ મીડિયા, ઇમેઇલ અથવા ફોન કોલ દ્વારા તમારો પાસવર્ડ અથવા અન્ય વ્યક્તિગત માહિતી ક્યારેય  માંગશે નહીં. કૃપા કરીને તેના  સત્તાવાર ઇમેઇલ સરનામાં દ્વારા તમારી બેંકને જાણ કરો અથવા તેની વેબસાઇટ પરના નંબરનો ઉપયોગ કરીને ગ્રાહક સેવા પ્રતિનિધિને કોલ કરી મદદ લો.

બેંકો અને અન્ય નાણાકીય સંસ્થાઓ આ ઓનલાઈન ધમકીઓથી વાકેફ જ છે અને તે બધા વપરાશકર્તાઓને સુરક્ષિત રીતે ઈન્ટરનેટનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો તે અંગે શિક્ષિત કરવાનો પ્રયાસ કરે જ છે.

સાયબર ક્રાઇમ એ અન્ય રોગચાળો છે જેની આપણે બધાએ ચિંતા કરવાની છે. ઇન્ટરનેટનો ઉપયોગ કરતી વખતે આપણે બધાએ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે. ચાલો છેતરપિંડી સામેની લડાઈમાં જોડાઈએ અને પોતાને સુરક્ષિત - સલામત રાખીએ.

સાભાર : મનીલા બુલેટિન 




Comments

Popular posts from this blog

ગુજરાત ફાયર લાયસન્સ

ગુજરાત ફાયર લાયસન્સ એ ફાયર સલામતીની જરૂરી ડોક્યુમેન્ટ છે. ફાયર લાયસન્સ ગુજરાતમાં ફાયર સિક્યુરિટી પ્રમાણપત્ર અને નો-ઓબ્જેક્શન સર્ટિફિકેટ (એનઓસી) તરીકે પણ ઓળખાય છે. શહેરી વિકાસ અને શહેરી ગૃહ વિભાગ, ગુજરાત સરકાર ફાયર લાયસન્સ (ફાયર એનઓસી) માંગણી કરેલ સ્થળ માટે પ્રમાણિત કરવા માટે અધિકૃત સંસ્થા છે. ગુજરાતમાં, ગુજરાત ફાયર પ્રિવેન્શન અને લાઇફ સેફ્ટી મેઝર્સ એક્ટ, 2018 માં ઉલ્લેખિત વિવિધ પ્રકારના વ્યવસાયો માટે ફાયર લાઇસન્સની આવશ્યકતા હોય છે. ફાયર લાઇસન્સનું મુખ્ય કાર્ય સલામતીના માન્ય નિયમોને વ્યવસાયની અનુરૂપ સાબિત કરવાનું હોય છે. ગુજરાત ફાયર પ્રિવેન્શન અને લાઇફ સેફ્ટી મેઝર ઍક્ટ : ગુજરાત ફાયર પ્રિવેન્શન અને લાઇફ સેફટી મેઝર એક્ટ, ગુજરાત રાજ્યમાં ફાયર સેવાઓ અને સંબંધિત બાબતોની સ્થાપના અને જાળવણી કરે છે. આ અધિનિયમ મુજબ, સરકારી અધિકૃત અધિકારીને ઇમારતો, કાર્યશાળા, જાહેર મનોરંજનની જગ્યાઓ, વેરહાઉસના અથવા બિલ્ડીંગના માલિકોને આગના જોખમ સામે સાવચેતી લેવાની જરૂર હોય છે. ગુજરાત ફાયર લાયસન્સનું મહત્વ : - તમામ ઇમારતો અથવા જગ્યાઓ અથવા કબજો જેમ કે નીચે વર્ણવેલ તે ગુજરાત ફાયર પ્રિવેન્શન એક્ટ હેઠળ માન્ય ફાયર લ

વોટ્સએપ પિંક માલવેર છે જે ગ્રુપ ચેટ્સ દ્વારા ફેલાય છે

જો ઈંસ્ટોલ થઈ જાય છે; તો બનાવટી અને દૂષિત વ્હોટ્સએપ પિંક (ગુલાબી) એપ્લિકેશન લક્ષિત ઉપકરણનો સંપૂર્ણ નિયંત્રણ લઈ લે છે. એપ્લિકેશનની થીમને તેના ટ્રેડમાર્ક લીલાથી ગુલાબી કલરનું બનાવવાનો દાવો કરતી કડીઓ મોકલી વોટ્સએપ વપરાશકર્તાઓ સાથે અસામાન્ય બાઇટિંગ તકનીક દેખાઈ છે. સાથોસાથ, તે ‘‘ નવી સુવિધાઓ ’’ નું પણ વચન આપે છે જે કઈ છે એનો કોઈ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો નથી. સાયબર નિષ્ણાતોએ મેસેજિંગ એપ્લિકેશનના વપરાશકર્તાઓને ચેતવણી આપી છે કે આવી કોઈ પણ કડી ખોલવાનું ટાળો.આને લઈને એ લિંકને વોટ્સએપે ઓફિશિયલ અપડેટમાંથી ઢાંકી દેવામાં આવી છે જે કડીના ફેલાવાની પાછળના દૂષિત ઉદ્દેશ્યથી લોકો અજાણ છે. જો કોઈ વપરાશકર્તા લિંક પર ક્લિક કરી દે છે, તો તેમના ફોન હેક થઈ શકે છે અને તેમના વ્હોટ્સએપ એકાઉન્ટની એક્સેસ પણ ગુમાવી શકે છે. વોટ્સએપ વપરાશકર્તાઓ સાથેના ધોરણ મુજબ, તેમાંના ઘણા અજાણતાં આ કડી શેર કરી રહ્યાં છે.  શરૂઆતમાં આ કડી શોધી કાઢનારા સાયબર સિક્યુરિટી નિષ્ણાત રાજશેખર રાજહરીયાએ તેમના ટ્વિટર એકાઉન્ટ દ્વારા વપરાશકર્તાઓને ચેતવણી આપી હતી. વોટ્સએપ પિંકથી સાવધ રહો !! એક એપીકે ડાઉનલોડ લિંક વોટ્સએપ ગ્રુપોમાં વાયરસ ફેલાવવામાં આવી રહ

નેતાજી સુભાષબાબુ માટે - ભારતની સેવા કાજે આ સિપાહીએ છોડી દીધું હતું પાકિસ્તાન

તે દૌર 1947 નું હતું જ્યારે ભારતને આઝાદીની સોગાત ની સાથે વિભાજનનું જખમ પણ મળ્યું.પાકિસ્તાનથી ઘણા લોકો પોતાના જીવ બચાવી જલ્દીથી ભારત પહોંચવા માંગતા હતા,કેમકે ગઈકાલે જે પોતાનો દેશ હતો આજે તે બીજા કોઈનો થઈ ગયો.એ જ રીતે ઘણા લોકો ભારતમાંથી પાકિસ્તાન ચાલ્યા ગયા. તેનો પરિવાર ખૂબ ઈજ્જત અને રુતબાવાળો હતો, પરંતુ વતનથી મહોબ્બત માટે તેમણે પરિવારના ઘણા લોકોને પણ ખુદા-હાફિઝ કહીને પોતાના ભારતની રાહ પકડી. એ શખ્સ હતો આઝાદ હિંદ ફોજનો એક વફાદાર સિપાઈ જેણે આઝાદીની જંગમાં અંગ્રેજી સેનાનો બહાદુરીથી સામનો કર્યો હતો.ફોજના સુપ્રીમ કમાન્ડર નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝને તેના પર ખૂબ ગર્વ હતો.તેનું નામ હતું જનરલ શાહનવાઝ ખાન. ભારત-પાક વિભાજનમાં જ્યારે લાખો મુસલમાન ભારત છોડી પાકિસ્તાન જઈ રહ્યા હતા ત્યારે તેમણે કહ્યું કે મારો દેશ હિન્દુસ્તાન હતો અને તે જ રહેશે.એટલા માટે હું માતૃભૂમિની સેવા માટે ભારત જઈ રહ્યો છું.એ વખતે ઘણા લોકોએ તેમને સમજાવ્યા અને ભડકાવ્યા પણ ખરા.કોઈએ એમ પણ કહ્યું કે ત્યાં કોઈ તમને પાણી માટે પણ નહીં પૂછે અને શક્ય છે કે કોઈ તમારા નામની સાથે જોડાયેલ ખાન શબ્દ સાંભળીને તમને મારી પણ નાંખે. પરંતુ જનરલ શાહનવાજને