I am Nothing.....

  કોર્બેટની જેમ આ પૃથ્વી પર ચાલનારા બહુ ઓછા લોકોએ વન્યજીવન માટે કર્યું છે. શિકારીમાંથી સંરક્ષણવાદી બનેલા. સુપ્રસિદ્ધ પ્રકૃતિવાદી અને સંરક્ષણવાદી જિમ કોર્બેટના નામ પરથી કોર્બેટ નેશનલ પાર્ક ૧૯૩૬ માં સ્થાપવામાં આવ્યું. આ સ્થળ હિમાલયની તળેટીમાં આવેલું છે. રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન 1318.54 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલું છે અને સાહસિક જીપ સફારી માટે પ્રવાસીઓ દ્વારા ખુબ પસંદ કરવામાં આવે છે.  કોર્બેટની વસિયતમાં તેની વાઘની ચામડી, મેડલ, ટ્રોફીની વિગતો હતી... તેના ભત્રીજાઓ, ભત્રીજીઓ અને પૌત્રીઓમાં વહેંચવામાં આવશે જિમ કોર્બેટનો જન્મ 25 જુલાઈ, 1875ના રોજ ઉત્તરાખંડના નૈનીતાલમાં થયો હતો. સામાન્ય મેરિટનો વિદ્યાર્થી, તેણે નૈનિતાલમાં ડાયોસેસન બોયઝ સ્કૂલમાં અભ્યાસ કર્યો, જે પાછળથી શેરવુડ કોલેજ બની. જ્યારે તે 20 ના દાયકાના પ્રારંભમાં હતો, ત્યારે તેણે દક્ષિણ આફ્રિકામાં બોઅર યુદ્ધમાં લડવા માટે સ્વૈચ્છિક સેવા આપી હતી અને ત્યારબાદ, તેણે અફઘાન યુદ્ધ, પ્રથમ અને બીજા વિશ્વ યુદ્ધમાં ભાગ લીધો હતો. 1920ના મધ્ય સુધી કોર્બેટનું કોઈ પ્રકાશિત લેખન નહોતું. તેમનો પ્રથમ લેખ ઇન્ડિયન વાઇલ્ડલાઇફ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયો હતો. તે રુદ...

  "ગરીબને મળે રોટલી તો મારો જીવ સસ્તો છે": ચંદ્રશેખર આઝાદની સ્વરચિત બે કવિતાઓ ગઈકાલે, ચંદ્રશેખર આઝાદના જન્મદિવસના સંદર્ભમાં, પ્રથમવાર અહીં તેમની બે કવિતાઓ રજૂ કરી રહ્યા છીએ, જે ખરા અર્થમાં ઈતિહાસના પાનાઓમાં દટાઈ ગઈ હતી. સંઘર્ષશીલ લોકો અનાદિ કાળથી કવિતાઓ દ્વારા તેમના દુ:ખ અને આકાંક્ષાઓને વ્યક્ત કરતા આવ્યા છે. કવિતા એ માધ્યમ છે જે લડવા માટે હિંમત આપે છે અને મુશ્કેલ માર્ગો સરળ બનાવે છે. ભારતના સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામમાં, કવિઓ અને લેખકોએ જન જાગૃતિમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી, જેમાં ક્રાંતિકારીઓ દ્વારા રચિત કવિતાઓ અને નઝમોનું મહત્વનું સ્થાન છે. રામપ્રસાદ બિસ્મિલ દ્વારા રચિત 'સરફરોશી કી તમન્ના' આજે પણ જન સંઘર્ષનું અભિન્ન સૂત્ર છે. આપણે હજુ પણ અશફાકુલ્લા ખાન દ્વારા લખેલા ગીતો ગાઈએ છીએ અને તેમની પાસેથી પ્રેરણા લઈએ છીએ. કવિતાનું વાંચન અને લેખન એ ભારતીય ક્રાંતિકારી ચળવળનો અભિન્ન અંગ રહ્યું. ભગતસિંહ, બટુકેશ્વર દત્ત અને વિજય કુમાર સિન્હાને શેરો-શાયરીમાં ખૂબ જ રસ હતો. તેમના સાથીઓનો કવિતા પ્રત્યેનો પ્રેમ જોઈને, રાજગુરુએ પણ એક વખત કવિતા લખવામાં હાથ અજમાવ્યો, જેનું પરિણામ નીચેની પંક્તિઓ હ...

સિંગાપુરના એક દક્ષિણ ભારતીય નાગરિક ડો.સ્વામીનાથનની પુત્રી ડો. લક્ષ્મી સ્વામિનાથન મેડિકલ કોલેજથી 1937 માં એમ.બી.બી.એસ ની ઉપાધિ પ્રાપ્ત કરી. તેણીએ તેમની માતુશ્રીની પ્રેરણાથી આઝાદ હિન્દ ફોજમો સેવા કરવાનો નિર્ણય લીધો. જેલથી છૂટ્યા પછી 21 ઓક્ટોબર 1945 ના દિવસે આઝાદ હિન્દ ફોજની સ્થાપના દિવસના અવસરે તેણીએ જનસભામાં ભાષણ આપ્યું કે આઝાદ હિન્દ ફોજ ભંગ કરવામાં આવી છે, પરંતુ તેનો ઉદ્દેશ હજી સુધી પૂરો થયો નથી. જ્યારે દિલ્હીમાં આઝાદ દિન ફોજના સૈનિકો પર કેસ ચાલી રહ્યા હતા, ત્યારે તેણે તેનો જોરશોરથી વિરોધ કર્યો.અંગ્રેજ અધિકારીઓએ તેણીને પાછા ફરવાની નોટિસ આપી, પરંતુ તેણી દિલ્હીથી બહાર ગઈ નહિ. અંગ્રેજોએ બીજી નોટિસ આપી ત્યારે તેણીને મજબૂરીથી દિલ્હી છોડવું પડ્યું. પ્રતિબંધ સમાપ્ત થયા પછી તેણી ભારત આવ્યા તથા આઝાદ હિન્દ ફોજ ના કર્નલ સહગલ થી તેમણે વિવાહ કરી લીધા તથા તેણી ડો. લક્ષ્મી સહગલ બની ગયા. વિવાહ પછી તેમણે કાનપુરમાં મેડિકલ પ્રેક્ટિસ શરૂ કરી. 1952 માં તેણીએ ડો. સુનંદાબાઈ સાથે ગામડામાં જઈને કામ કર્યું. 1971 માં બાંગ્લાદેશ યુદ્ધમાં તેણીએ કલકત્તામાં 'પીપલ્સ રીલીફ કમિટી' માં સામેલ થઈ કામ કર્યું. 2002 ...

  ભારતમાં, વૈવિધ્યસભર આદિવાસીઓની 573 જાતિઓ છે. પરંતુ 'સંતાલ' પ્રોટો-ઓસ્ટ્રેલોઇડ મૂળના છે જેમણે અંગ્રેજો સામેના તેમના ક્રાંતિકારી વલણ માટે વિશ્વના વિવિધ ખૂણેથી વહીવટીતંત્ર, મિશનરીઓ અને શિક્ષણવિદોનું ધ્યાન દોર્યું હતું. સંતાલ તેમના ચિત્રણનો વિષય બન્યો. તેઓને સુખાકારી તરીકે પણ લેબલ કરવામાં આવ્યા હતા. જો કે, બહુ ઓછા વિદ્વાનો તેમના બ્રહ્માંડના દૃષ્ટિકોણમાં ઊંડાણપૂર્વક તપાસ કરી શકે છે.સાંતલ આદિવાસી ભારતમાં મુખ્યત્વે બિહાર, ઝારખંડ, પશ્ચિમ બંગાળ અને ઓરિસ્સાના જિલ્લાઓમાં વસે છે. સૃષ્ટિનો સંતાલ સિદ્ધાંત પૃથ્વી અને માણસના આગમનમાં અલૌકિક અસ્તિત્વની સીધી ભૂમિકાને નકારે છે અને આમ, અમૂર્ત અને અસમપ્રમાણતામાંથી સર્જનના સિદ્ધાંતના સમર્થનમાં અનુપ્રાસવાળી કવિતા રચે છે. સંતાલ માનવ શરીર અને બ્રહ્માંડને સમાન દ્રષ્ટિએ જુએ છે. બંને એક જ ભૌતિક તત્વોથી બનેલા છે. જો કે, હવા, પૃથ્વી અને પાણી પણ તેમના ગીતોમાં મુખ્ય રીતે જોવા મળે છે. તેઓ માને છે કે જ્યારે હવા માટીના શરીરને છોડી દે છે અને મૃત્યુ પછી, માટીનું શરીર પૃથ્વી સાથે ભળી જાય છે ત્યારે મૃત્યુ થાય છે. માનવ શરીરનું વિઘટન અને તેના બારમાસી સ્ત્રોત સાથે મિશ...

સિન્ડિકેટ તો ઈન્દિરા ગાંધીને રાષ્ટ્રપતિ બનાવીને રાજકીય રીતે ખતમ કરવા માંગતી હતી..! ઈન્દિરા ગાંધીએ 19 જુલાઈના દિવસે મોરારજી દેસાઈની હકાલપટ્ટી કરીને બેંકોના રાષ્ટ્રીયકરણનો ધડાકો કર્યો હતો. દેશમાં પ્રથમ વખત ચીફ જસ્ટિસ ઓફ ઈન્ડિયા કાર્યવાહક રાષ્ટ્રપતિ બન્યા. દેશના આગામી રાષ્ટ્રપતિ માટે મતદાન થયું છે. તે નિશ્ચિત છે કે દ્રૌપદી મુર્મુ ભારતની પ્રથમ નાગરિક હશે. આ અવસર પર અમે તમને ઇતિહાસની સૌથી રસપ્રદ રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીની વાતો જણાવી રહ્યા છીએ. જેમ આગળ વાંચ્યું તેમ વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધીએ તેમના ઉમેદવાર વી.વી. ગિરીને કોંગ્રેસના ઘોષિત ઉમેદવાર નીલમ સંજીવ રેડ્ડીને પછાડીને 'અંતરાત્માના અવાજ' પર રાષ્ટ્રપતિ બનાવ્યા. આ પછી ઈન્દિરાને કોંગ્રેસમાંથી બરતરફ કરવામાં આવ્યા અને પાર્ટીના બે ટુકડા થઈ ગયા. 1969ની આ ચૂંટણી અનેક રાજકીય વાર્તાઓથી ભરેલી છે. કામરાજે ઈન્દિરા ગાંધીને રાષ્ટ્રપતિ બનાવવાનો દાવ ફેંક્યો આગળના લેખમાં ઉલ્લેખ કર્યો કે ઇન્દિરા ગાંધીને 'મુંગી ગુડિયા' કહેતા કોંગ્રેસના ખાંટુ દિગ્ગજો સાથે તેમનો સંઘર્ષ પહેલેથી જ શરૂ થઈ ગયો હતો. કામરાજ, નિજલિંગપ્પા, અતુલ્ય ઘોષ, એસ.કે. પાટીલ, મોરારાજી દેસ...

પીઢ પ્લેબેક સિંગર ભૂપિન્દર સિંહ, જેમણે પોતાના ભારે બાસ અવાજમાં બોલિવૂડના અનેક ગીતો ગાયા હતા, તેમનું સોમવારે સાંજે નિધન. હાર્દિક શ્રદ્ધાંજલિ.. સિંહને "મૌસમ", "સત્તે પે સત્તા", "આહિસ્તા આહિસ્તા", "દૂરિયાં", "હકીકત" અને બીજી ઘણી ફિલ્મોમાં તેમના યાદગાર ગીતો માટે યાદ કરવામાં આવે છે. ગાયક, ગિટારવાદક અને સંગીત દિગ્દર્શક ભૂપિન્દર સિંહ ઉર્ફે ભૂપીનો જન્મ પટિયાલા, પંજાબમાં થયો હતો - પ્રો. નથ્થા સિંહના આઠ બાળકોમાંથી એક. ભૂપીએ તેમના પિતાના માર્ગદર્શન હેઠળ સંગીત શીખવાનું શરૂ કર્યું.શરૂઆતમાં, તેઓ કવિતાઓને ટ્યુન કરવા અને તેના મિત્રોને ગાવા માટે સેટ કરતા. ભૂપિન્દરે ઓલ ઈન્ડિયા રેડિયો, દિલ્હી માટે સંગીતકાર અને ગાયક તરીકે તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી. તે જ સમયે, તેઓ દિલ્હી દૂરદર્શન સાથે પણ સંકળાયેલા હતા. 1964 માં, તેમણે બહાદુર શાહની જન્મજયંતિની ઉજવણી કરતા AIR કાર્યક્રમ માટે બહાદુર શાહ ઝફરની ગઝલ "લગતા નહીં હૈ જી મેરા" રેકોર્ડ કરી. સંગીત નિર્દેશક, મદન મોહને, રેડિયો પર તેમનું ગીત સાંભળ્યું અને એટલા પ્રભાવિત થયા કે ચેતન આનંદની "હકીકત" (1...

અહેમદ મુહમ્મદ કથરાડા (21 ઓગસ્ટ 1929 - 28 માર્ચ 2017), નેલ્સન મંડેલાના આજીવન સાથી અને દક્ષિણ આફ્રિકન રંગભેદ વિરોધી સંઘર્ષની પ્રતિષ્ઠિત વ્યક્તિ, જેમણે 26 વર્ષ જેલમાં વિતાવ્યા હતા. તેઓ ભારતીય મૂળના, સુરત (ગુજરાત) ના હતા. આજે નેલ્સન મંડેલા આંતરરાષ્ટ્રીય દિવસ છે, આજે તેમની જન્મશતાબ્દી એટલે કે મંડેલાનો 104 મો જન્મદિવસ છે. લોકો નેલ્સન મંડેલાની જન્મજયંતિ ધામધૂમથી ઉજવી રહ્યા છે, પરંતુ આ બધાની વચ્ચે એક નામ આપણા ભારતીયોમાંથી ખૂટી રહ્યું છે અને તે નામ છે અહેમદ મુહમ્મદ કથરાડા! 21 ઓગસ્ટ 1929ના રોજ જન્મેલા અહેમદ મુહમ્મદ કાથરાડા, રંગભેદ સામેની લડાઈના મેગાસ્ટાર નેલ્સન મંડેલાના સાથી હતા. તેઓ ભારતીય મૂળના હતા, જેમના પૂર્વજો સુરત, ગુજરાતમાંથી આફ્રિકામાં સ્થળાંતર કરીને આવ્યા હતા. તેમના વડીલોએ મહાત્મા ગાંધીને નટલ ઈન્ડિયન કોંગ્રેસની રચના કરવામાં મદદ કરી હતી. અને એ જ સંસ્થાની મદદથી ગાંધીજીએ આફ્રિકામાં આંદોલન કર્યું હતું. અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે અહેમદ મુહમ્મદ કથરાડાએ રંગભેદ સામેની લડાઈમાં 26 વર્ષ જેલમાં વિતાવ્યા હતા. અહેમદ કાથરાડા એક પીઢ રંગભેદ વિરોધી કાર્યકર હતા જેમણે નેલ્સન મંડેલા, વોલ્ટર સિસુલુ, રેમન્ડ મ્લાબા...

નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા, ભારત રત્ન નેલ્સન મંડેલાને તેમની જન્મજયંતિ પર નમ્ર શ્રદ્ધાંજલિ નેલ્સન મંડેલા દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. તેમણે રંગભેદ અને જાતિવાદનો અંત લાવવા માટે પોતાનું જીવન સમર્પિત કર્યું. શાંતિ, સમાનતા અને માનવાધિકારના પ્રખર હિમાયતી તરીકે તેમને હંમેશા યાદ કરવામાં આવશે. સમાન અધિકારો માટે લડતા એક વ્યક્તિએ લગભગ 27 વર્ષ જેલમાં વિતાવ્યા, તેનું નામ હતું "નેલ્સન મંડેલા" નેલ્સન મંડેલાનો જન્મ 18મી જુલાઈ 1918ના રોજ કેપ પ્રાંતના મવેઝો ગામમાં થેમ્બુ જાતિના રાજવી પરિવારમાં થયો હતો. આદિજાતિ ઢોસા ભાષા બોલતી હતી.મંડેલા સ્થાનિક મિશનરી સ્કૂલમાં ભણ્યા ત્યારે ઔપચારિક શિક્ષણ મેળવનારા તેમના પરિવારના પ્રથમ સભ્ય બન્યા. શાળામાં તેને અંગ્રેજી નામ ‘નેલ્સન’ આપવામાં આવ્યું હતું, તે સમયના રિવાજ પ્રમાણે.1939 માં, મંડેલાએ ફોર્ટ હેરની પ્રતિષ્ઠિત યુનિવર્સિટીમાં પ્રવેશ કર્યો, જે તે સમયે કાળા આફ્રિકન વિદ્યાર્થીઓ માટે ઉચ્ચ શિક્ષણની એકમાત્ર પશ્ચિમી મોડલ સંસ્થા હતી.જો કે, તેમણે ક્યારેય તેમનું શિક્ષણ પૂર્ણ કર્યું ન હતું કારણ કે તેમને સંસ્થાની નીતિઓ સામે બહિષ્કાર કરવા બદલ હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા. મંડેલા ઘ...

  પુસ્તક પર ફરીથી નજર નાંખીએ : વિક્ટર હ્યુગોની છેલ્લી નવલકથા કે જેણે ઘણા ક્રાંતિકારીઓને પ્રભાવિત કરી. નાઈન્ટી-થ્રીની સામાજિક-રાજકીય સુસંગતતા તેના પ્રકાશનના લગભગ 150 વર્ષ પછી પણ જીવંત છે. ભગતસિંહ રાજકીય અર્થતંત્રથી લઈને સાહિત્ય સુધીના પુસ્તકોના ઉગ્ર વાચક હતા. વિક્ટર હ્યુગો 19મી સદીના વિશ્વ વિખ્યાત ક્લાસિક લેખક હોવા છતાં, તેઓ તેમની નવલકથા 'લે મિઝરેબલ્સ' માટે વધુ જાણીતા છે. 83 વર્ષનું સમૃદ્ધ અને તોફાની જીવન જીવનાર હ્યુગોને ફ્રાન્સ જ નહીં પરંતુ સમગ્ર યુરોપના સૌથી પ્રતિષ્ઠિત લેખકોમાંના એક ગણવામાં આવે છે. 19મી સદી એ ફ્રેન્ચ ક્રાંતિ પછી યુરોપમાં જ્ઞાનપ્રાપ્તિનો યુગ હતો, જેણે 'સમાનતા, બંધુત્વ અને સ્વતંત્રતા' ના સૂત્રને જન્મ આપ્યો, જે પાછળથી ફ્રેન્ચ બંધારણનો ભાગ બન્યો. ભગત સિંહે પણ લે મિઝરેબલ્સ વાંચ્યું હતું અને સાથી ક્રાંતિકારી સુખદેવ સાથે હ્યુગોની નવલકથા નાઈન્ટી-થ્રીની ચર્ચા પણ કરી હતી. લિયોનીદ એન્ડ્રીયેવની નવલકથા સેવન કે જેને ફાંસી આપવામાં આવી હતી સાથે, ફ્રાંસ અને રશિયામાં આ બે નવલકથાઓમાં ક્રાંતિકારીઓ તરીકેના તેમના વ્યક્તિત્વને અમુક અંશે ક્રાંતિકારીઓના જીવન પર આકાર આપવામાં આવ...